BERKELLAND – De Achterhoek viert alweer een eerste lustrum van de Achterhoek Monitor. Met data en duiding over wonen, werken en inwoners in de Achterhoek. De nieuwste gegevens kwamen 30 januari voorbij in een vol theater de Storm in Winterswijk. Jan Rotmans, Hoogleraar transitiekunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, gaf de Achterhoek belangrijke boodschappen voor de toekomst mee: ‘Momenteel maken populisten veel lawaai in de wereld, maar weet dat 50% van de bevolking voor transitie is. We staan voor grote transitie opgaven zoals energie, landbouw en gezondheidszorg. Er is chaos, wat ook positief kan werken; het wakkert de onderstroom aan met ontwikkelingen van onderop die ons verder brengen. Dat kan meer en groter, ook in de Achterhoek die nog niet klaar is voor de toekomst. Het is een prinses die wakker gekust moet worden. Juist in de Achterhoek is er een grote onderstroom; met veel initiatieven, coöperaties, naoberschap en sterke familiebedrijven. Voorkom polderen vanuit bestaande belangen en werk aan een wervend verhaal mét mensen in plaats van over mensen. Wees niet te braaf en werk aan een groene groei in plaats van economische groei én kijk naar wat je zelf kunt doen én om je heen.’
‘Achterhoek Monitor onmisbaar kompas voor de regio’
Voorzitter Stuurgroep Achterhoek Monitor Emmeke Gosselink: ‘De monitor is uitgegroeid tot een onmisbaar kompas voor onze regio. Op basis van feiten, cijfers en de duiding hiervan kunnen we bepalen of we op koers liggen of waar we bij moeten sturen voor een blijvend hoge brede welvaart in de Achterhoek. Een mooi gegeven uit deze 5e editie noem ik graag: namelijk dat we het laagste werkloosheidpercentage van heel Nederland hebben. Maar er zijn ook de nodige uitdagingen.’ Respectievelijk Arne van Hout, directeur-generaal bij het ministerie van BZK en Helga Witjes, gedeputeerde provincie Gelderland onderstreepten de meerwaarde van een goede monitor.
Databank voor velen
Pollyan van Swigchem, Bestuurssecretaris Graafschap College: ‘We staan als opleidingscentrum midden in de Achterhoek en het is belangrijk dat we naar buiten kijken. De monitor laat zien wat speelt. Concreet gebruikten we de monitor voor een plan richting het ministerie om een breed aanbod aan opleidingen te kunnen houden, ook als er wat minder studenten zijn.’ Arthur Jansen, Vicevoorzitter Achterhoek Board en Managing Director at AWEJA Railsystemen BV: ‘Met de monitor onderbouwden we onze aanvraag voor de Regio Deal met het Rijk. Het geeft ook richting aan welke projecten we regionaal vooral moeten uitvoeren binnen diezelfde Regio Deal.’
5 jaar monitoren
Vijf jaar monitoren in de Achterhoek biedt een aantal opvallende inzichten. De regio is veerkrachtig en de maakindustrie is het belangrijkste economische cluster met veel familiebedrijven. Ook Agro en Food zijn belangrijke economische clusters. De meeste mensen werken in de groot- en detailhandel, gezondheids- en welzijnszorg of in de industrie. Er is een transitie gaande van industrie naar dienstverlenende sectoren. De arbeidsmarkt kent grote tekorten, met name in de zorg, techniek en ICT. Er is vooral personeel nodig in ongeschoold werk en op master-niveau. De regio prijst zich gelukkig als ‘geluksregio’ met een hoge brede welvaart en scoort goed op de meeste sociale en duurzaamheidsindicatoren. Daartegenover staat dat het verdienvermogen wat achterblijft en dat de regio in rap tempo vergrijst en ontgroent. Dit laatste zet grote druk op de beschikbare beroepsbevolking en de gezondheidszorg.
De monitor, online te vinden
De monitor geeft data en informatie als basis voor beleid: een zinvolle en bruikbare selectie van feiten en cijfers in een jaarlijkse publicatie en continu raadpleegbaar dashboard op www.achterhoekmonitor.nl voorzien van een duiding. Een team van onafhankelijke onderzoekers stelt de Achterhoek Monitor samen, gecoördineerd door onderzoekbureau Moventem. Een groep deskundigen bewaakt de wetenschappelijke kwaliteit en onafhankelijkheid van de duiding.