BERKELLAND – Met Ey! hoor eens, hoe de Nachtegael, …zinght…, begint een lied van dichter Willem Sluiter (1627-1673). Op zijn sterfdag, zaterdag 28 december, wordt het in Academiehuis Grote Kerk Zwolle op meer dan één melodie gezongen. Dit is te danken aan het recent ontdekken van jongere composities bij het werk van Sluiter, dat enkele eeuwen zeer populair was. Hiermee wordt de herplaatsing omlijst van de plaquette met Sluiters beeltenis, die er in dit pas gerestaureerde kerkgebouw aan herinnert, dat hij hier is begraven.
Beeldhouwer Anton ter Braak bevestigde onlangs zelf zijn kunstwerk weer stevig aan een muur in het kerkgebouw, naast de Latijnse banken. Vanwege de grote restauratie in het kerkgebouw werd de in 2013 aangebrachte plaquette tijdelijk van de muur verwijderd.
Dominee Sluiter, die in 1672 voor de tweede keer uit Eibergen moest vluchten voor het leger van bisschop Bernhard von Galen, nam aan het einde van zijn leven een beroep aan naar het veiliger Rouveen. In het nabije Zwolle bezocht hij een zwager die arts was en is hij overleden.
Composities Hendrik Andriessen
Bij dichters populaire vogels inspireerden Sluiter en leverden hem lof op. Als ‘de kleine leeuwerik’ kreeg hij herwaardering. Geruime tijd werd hij waarderend ook Eibergse nachtegaal genoemd. Veelal zonder toelichting, maar toch duidelijk verwijzend naar zijn lied met 22 vierregelige verzen. Juist toen aan terugkeer van de plaquette werd gewerkt, rondden onderzoekers van het informatiepunt over de dichter publicaties af over bijzondere muzikale ontdekkingen. Peter Sluiter (een verre nazaat) ontdekte twee composities van Hendrik Andriessen (1892-1981) bij Sluiters Op het Gesang van de Nachtegael. Wat zou het prachtig zijn hier op Sluiters sterfdag bij de herplaatste plaquette weer iets van te laten horen, zeiden alle betrokkenen direct. Spontane medewerking van enkele vocalisten en een toezegging van financiële steun door de Stichting De Roos-Gesink maakten het mogelijk op de valreep dit culturele programma te presenteren.
Op oude en nieuwe melodie
Ellen Tackenkamp zingt samen met Nathalie Schaap uit Zwolle, die tevens begeleidt op contrabas, verzen van Sluiters nachtegaallied op een nieuwe melodie, geïnspireerd op een compositie van Hendrik Andriessen. Net als Sluiter is Tackenkamp geboren in Neede en woont en werkt ze nu vanuit Eibergen, waar zij concertprogrammeur is voor de stichting Behoud de Oude Mattheüs, Sluiters kerk. Gert Oosterom uit Gouderak, een groot kenner en liefhebber van Sluiters liederen, zingt in Zwolle op de oorspronkelijke melodie enkele coupletten van het lied Op het gezangh van de Nachtegael. Nauw bij het werk van Sluiter betrokkenen zijn uitgenodigd voor de culturele bijeenkomst in Zwolle. Van het nachtegaallied van Sluiter zal vast later ook nog te genieten zijn. Op de website van de Stichting Willem Sluiter is inmiddels al een filmpje met tekst van een kooruitvoering uit 1993 geplaatst. Ook worden nu al plannen gemaakt het lied live te laten klinken in 2027. Dan is het op 22 maart vier eeuwen geleden dat Willem Sluiter werd geboren.
Illustraties:
- Beeldhouwer Anton ter Braak (linksonder) heeft in november, met hulp van mede-initiatiefnemer Dick Sluiter, de plaquette die hij vervaardigde van Willem Sluiter weer stevig bevestigd aan een muur van Academiehuis Grote Kerk in Zwolle, naast de Latijnse banken.
- Vogels zijn ook te zien op één van de bekende prenten van Jan Luyken in het werk van Willem Sluiter.
