Traditionele slachtvisite in Noordijk: ‘reuring rond vetpriezen’

NOORDIJK – November was traditioneel altijd de slachtmaand, zoals oktober de wijnmaand werd genoemd, hoewel dat laatste meer toepasselijk was voor zuidelijker streken. In november werd de vleesvoorraad aangelegd voor de komende winter. Maar ook om het varken niet te hoeven voeren met het schaarse voer dat in de winter moeilijker voorhanden was. De Historische Vereniging Oud Noordijk houdt 16 november de traditionele slachtvisite bij de Oale Schole in Noordijk, tussen 10.00 en 15.30 uur. Gelijktijdig is er -een deurtje verder- in het Haarhoes, de jaarlijkse Creamarkt.

Koelkasten
Omdat er nog geen koelkasten waren, werd vroeger veel vlees gedroogd, maar ook zeevis. Stokvis bijvoorbeeld, is gedroogde kabeljauw, maar dat was in de Achterhoek zeker geen onderdeel van de traditie. Bij de Historische Vereniging Oud Noordijk kunnen ze de belangstellende bezoekers op zaterdag 16 november alles vertellen over de tradities van de slachtmaand. Dan houden ze namelijk de traditionele slachtvisite, die ook wel ‘vetpriezen’ werd genoemd. Het slachten was een feestelijke aangelegenheid, want het bracht heel wat reuring op de boerderij. Het varken, dat in de zomer was vetgemest, werd door de rondreizende slager klaargemaakt voor de wintervoorraad.

Lange ladder
Hier komt ook het gezegde vandaan, dat het varken pas na zijn dood geleerd werd. Immers het varken werd voor een betere verwerking op een lange ladder gebonden, en een ladder is een ‘leer’ in het Achterhoekse spraakgebruik. Zo leven in onze taal nog veel oude gebruiken voort en de Historische Vereniging Oud Noordijk zet zich in voor het doorgeven van die tradities. Demonstraties van worst maken, en zuurkool snijden staan weer op het programma, en de oude bakoven wordt weer opgestookt om ouderwets roggebrood te bakken. Er kan geproefd worden van vers gemaakte gerechten met vergeten groenten uit ‘t Oale Hὅfke. Daarvan zijn ook recepten beschikbaar.

Informatie
Op zaterdag 16 november, tussen 10.00 en 15.30 uur is iedereen welkom in de Oale Schole aan de Schoolweg in Noordijk, om in een gezellige omgeving het varken te bekijken en ook om het vers geslachte vlees te kopen. Ook de traditionele bloedworst, bakleverworst en balkenbrei zijn er te vinden.
In het naast de school gelegen Haarhoes, het buurthuis van Noordijk, wordt gelijktijdig de jaarlijkse Creamarkt gehouden, waar vele exposanten zijn te vinden, met ook weer streekproducten.